Laat geen geld liggen met deze auteursrecht-tips

laat geen geld liggen met deze auteursrecht-tips

Het is één van de onderwerpen waarover ik les geef op verschillende conservatoria: auteursrecht. En ook tijdens mijn trainingen en coaching komt het regelmatig aan de orde. Ik merk dat veel creatieven niet zo goed weten hoe het werkt en waar ze precies recht op hebben. En dat is zonde, want zo lopen ze geld mis. Daarom wilde ik een aantal basics met jullie delen. Zodat je weet waar je moet beginnen.

1. Je hebt als maker altijd auteursrecht

Als jij de creator bent van een kunstwerk, muziekstuk of tekst, heb je automatisch het auteursrecht over dit werk. Daar hoef je verder niets voor te doen. Anderen mogen jouw werk dus niet zomaar gebruiken. Wel is het handig als je kunt aantonen dat jij degene bent die het werk heeft gemaakt. Als iemand jouw werk wil gebruiken, heeft diegene toestemming nodig. Het is heel normaal om voor die toestemming een vergoeding te vragen.

2. Auteursrecht is ook na overlijden van toepassing
Als de maker van een werk komt te overlijden, krijgen zijn / haar erfgenamen de rechten op het werk. Dat blijft zo tot 70 jaar na overlijden. Daarna is het werk rechtenvrij. Op dat moment kan iedereen het gebruiken. Dat is de reden dat bijvoorbeeld Mozart of Shakespeare gewoon uitgevoerd of opgenomen kunnen worden. Terwijl op moderne muziek en teksten wel rechten van toepassing zijn.

Als jij de creator bent van een muziekstuk, heb je automatisch het auteursrecht

3. Naast auteursrecht is er ook nog naburig recht
Auteursrecht geldt voor het maken van een werk. Maar in de podiumkunsten heb je naast makers ook veel uitvoerenden. Denk dan aan musici, acteurs en dansers die een stuk van een ander uitvoeren. Zij hebben vervolgens weer rechten over die specifieke uitvoering (bijvoorbeeld een muziek- of filmopname). Als je zowel maker als uitvoerder bent, gelden zowel het auteursrecht als het naburig recht.

4. Ook bij werk in opdracht geldt auteursrecht
Dat iemand jou betaald heeft voor (bijvoorbeeld) het schrijven van een nummer, betekent niet dat je dan je rechten kwijt bent. Het is wel mogelijk auteursrecht over te dragen, maar dat kan alleen via een officieel document.

Dat iemand jou betaald heeft voor het schrijven van een nummer, betekent niet dat je dan je rechten kwijt bent

5. Er zijn in Nederland veel organisaties die zich bezig houden met auteursrecht
Omdat het voor een individuele kunstenaar haast niet mogelijk is om zelf zijn rechten te regelen, zijn er verschillende organisaties die zich hiermee bezig houden. Met welke jij te maken hebt, wordt bepaald door het soort werk dat je maakt. Een handig overzicht van de verschillende organisaties per vak vind je hier: https://www.auteursrecht.nl/ik-ben-maker. Ook kan het zijn dat je met meerdere organisaties van doen hebt.

6. Recht hebben betekent niet automatisch dat je het ook krijgt
Helaas gebeurt het maar al te vaak dat werken waarop auteursrecht rust, zomaar gebruikt worden. Zeker als ze online te vinden zijn. In dat geval moet je als maker zelf in actie komen. Juriste Charlotte Meindersma schreef hiervoor een handig stappenplan. Klik hier: https://www.charlotteslaw.nl/kun-inbreuk-op-auteursrecht/) .

Maaike van Steenis helpt creatieve ondernemers om meer te verdienen met hun werk. Ze doet dit als coach en trainer, als docent op verschillende conservatoria en door het schrijven van artikelen. Haar website is: www.succesvolondernemenalscreatief.nl

Tips - Ondernemerschap & Zaken

Gepubliceerd op 18/09/2019

Top 5 fouten op muzikanten-websites

PlatenPraten met Jessica Achten (Noche Flamenca)

DE POPEI december 2022